آشنایی 0 تا 100 با قرارداد هوشمند

 

ایده اولیه قرارداد هوشمند اولین بار در سال 1996 مطرح شد. این قرارداد در ابتدا مورد استقبال قرار نگرفت تا اینکه در سال 2009 بیت کوین و شبکه بلاکچین به میان آمدند. در این شرایط، فضای بسیار مناسبی برای این نوع قرارداد ایجاد شد. تا اینکه این نوع قرارداد‌ها به معاملات تجاری و اقتصادی زیادی راه پیدا کردند. این نوع قرارداد در بستر بلاکچین و با توجه به الگوریتم‌های این شبکه کدنویسی و اجرا می‌شود. در ادامه به بررسی کامل‌تر قراردادهای هوشمند و مزایا و محدودیت های آن‌ها می پردازیم. برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

 

قراردادهای هوشمند به دستورهای رایانه‌ای اطلاق می‌شوند که به‌صورت دیجیتالی تأیید، کنترل یا اجرای یک توافق‌نامه را تسهیل می‌کنند. این سبک از قراردادها بر روی پلتفرم بلاک چین اجرا می‌شوند، (می دانیم که بزرگ ترین ارز های دیجیتال مثل ارز دیجیتال اتریوم و بیت کوین از تکنولوژی بلاک چین استفاده می کنند) که تمام تراکنش‌های یک قرارداد را پردازش می‌کند. بنابراین برای انجام معاملات نیازی به افراد واسطه نیست.

مشابه قراردادهای سنتی، قراردادهای هوشمند قوانین و مجازات‌های پیرامون را یک توافق تعریف می‌کنند. علاوه بر آن به‌طور خودکار آن تعهدات را اجرا می‌کنند. درحالی‌که آن‌ها (قرار دادهای ستنی) می‌توانند به‌طور مستقل کار کنند، بسیاری از قراردادهای هوشمند نیز می‌توانند باهم اجرا شوند. اجزای جدایی‌ناپذیر یک قرارداد هوشمند به‌عنوان اشیاء نامیده می‌شوند. اساساً سه هدف در یک قرارداد وجود دارد:

• امضاکنندگان، که طرفین درگیر در این قراردادها هستند. همچنین از امضای دیجیتال برای تأیید یا رد شرایط قرارداد استفاده می‌کنند.
• موضوع توافق یا قرارداد؛
• و شرایط خاص

ناتوانی در رسیدگی تراکنش‌های پیچیده به برخی از مسائل مربوط به این نوع از قراردادها هستند که برای پذیرش انبوه باید اصلاح شوند.

 

قرارداد هوشمند

 

موارد استفاده از قرارداد هوشمند

موارد استفاده از قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند را می‌توان درزمینه های مختلف، همچون مراقبت‌های بهداشتی،  زنجیره تأمین، خدمات مالی، استفاده کرد. برخی از نمونه‌ها به شرح زیر است:

1. سیستم رای گیری دولتی

این قرار دادها محیطی امن را فراهم می‌کنند که سیستم رای گیری را کمتر در معرض دست‌کاری قرار ‌دهد. رای‌هایی که از این  قرارداد استفاده می‌کنند، در دفتر کل محافظت می‌شوند، که رمزگشایی آن بسیار دشوار است. علاوه بر این، این قراردادها می‌تواند گردش مالی رای دهندگان را افزایش دهند. اما که ازنظر زمانی به دلیل سیستم ناکارآمدی که رای دهندگان را ملزم به‌صف آرایی، نشان دادن هویت و تکمیل فرم‌ها می‌کند،دارای نقص‌هایی می‌باشد. رای گیری، هنگامی که به‌صورت آنلاین با استفاده از این سبک از قراردادها منتقل ‌شود، می‌تواند تعداد شرکت‌کنندگان در یک سیستم رای گیری را افزایش دهد.

در این خصوص در سایت ethereum.org آمده است:

A “smart contract” is simply a program that runs on the Ethereum blockchain. It’s a collection of code (its functions) and data (its state) that resides at a specific address on the Ethereum blockchain.

Smart contracts are a type of Ethereum account. This means they have a balance and can be the target of transactions. However they’re not controlled by a user, instead they are deployed to the network and run as programmed. User accounts can then interact with a smart contract by submitting transactions that execute a function defined on the smart contract. Smart contracts can define rules, like a regular contract, and automatically enforce them via the code. Smart contracts cannot be deleted by default, and interactions with them are irreversible.

 

 

2. مراقبت‌های بهداشتی

بلاک چین می‌تواند سوابق سلامت رمزگذاری شده بیماران را با یک کلید خصوصی ذخیره کند. همچنین فقط به افراد خاصی اجازه دسترسی به سوابق را می‌دهند، صرفا برای حفظ حریم خصوصی. به‌طور مشابه، تحقیقات را می‌توان به‌صورت محرمانه و ایمن با استفاده از قراردادهای هوشمند انجام داد. تمام رسیدهای بیمارستانی بیماران را می‌توان در بلاک چین ذخیره کرد و به‌صورت خودکار با شرکت‌های بیمه، به‌عنوان گواهی ارائه خدمات به اشتراک گذاشت. علاوه بر این، دفتر کل را می‌توان برای فعالیت‌های مختلف، مانند مدیریت منابع، نظارت بر داروها، و مطابقت با مقررات استفاده کرد.

3. زنجیره تأمین

به‌طور سنتی، زنجیره‌های تأمین به دلیل دستگاه‌های مبتنی بر کاغذ که در آن فرم‌ها از کانال‌های متعددی برای دریافت تایید عبور می‌کنند، رنج می‌برند. این فرآیند پرزحمت خطر تقلب و ضرر را افزایش می‌دهد. بلاک چین می‌تواند چنین خطراتی را با ارائه نسخه دیجیتالی قابل‌دسترس و ایمن به‌ افرادی که در زنجیره هستند، از بین ببرد. قراردادهای هوشمند را می‌توان برای مدیریت موجودی، اتوماسیون پرداخت‌ها و وظایف استفاده کرد.

4. خدمات مالی

قراردادهای هوشمند از طرق مختلف به تغییر خدمات مالی سنتی کمک می‌کنند. در مورد مطالبات بیمه، آن‌ها بررسی خطاها، مسیریابی و انتقال پرداخت‌ها را به کاربر انجام می‌دهند. قراردادهای هوشمند ابزارهای حیاتی برای حسابداری را در خود جای می‌دهند و امکان نفوذ به سوابق حسابداری را از بین می‌برند. آن‌ها همچنین سهامداران را قادر می‌سازند تا به شیوه‌ای شفاف در تصمیم‌گیری‌ها شرکت کنند. همچنین، آن‌ها به تسویه حساب‌های تجاری کمک می‌کنند، جایی که وجوه را پس از محاسبه مبالغ، انتنقال می‌دهیم.

 

 مزایای قرارداد هوشمند

1. استقلال و پس‌انداز

قرارداد هوشمند نیازی به کارگزاران یا واسطه‌های دیگر برای تأیید توافق ندارند. بنابراین، آن‌ها خطر دست‌کاری توسط اشخاص ثالث را از بین می‌برند. علاوه بر این، عدم وجود واسطه در قراردادهای هوشمند منجر به‌صرفه جویی در هزینه‌ها می‌شود.

2. پشتیبانی

تمام اسناد ذخیره‌شده در بلاک چین چندین بار تکرار می‌شوند و در محل‌های مختلف ذخیره‌ می‌شوند. بنابراین، در صورت از دست دادن اطلاعات، می‌توان نسخه‌های اصلی را بازیابی کرد.

3. ایمنی

قراردادهای هوشمند رمزگذاری شده‌اند و رمزنگاری، تمام اسناد را از نفوذ در امان نگه می‌دارد.

4. سرعت

قرارداد هوشمند با استفاده از پروتکل‌های رایانه‌ای، وظایف را به‌طور خودکار انجام می‌دهند و این کار در ساعت‌های فرآیندهای مختلف تجاری صرفه‌جویی می‌کند.

5. دقت

استفاده از قرارداد هوشمند منجر به حذف خطاهایی می‌شود که به دلیل پر کردن دستی فرم‌های متعدد رخ می‌دهد.

 

محدودیت های قراردادهای هوشمند

1.مشکلات تغییر دادن

تغییر فرآیندهای قرارداد هوشمند تقریباً غیرممکن است، هرگونه خطا در کد ممکن است زمان‌بر و هزینه‌بر باشد.

2. امکان کلاهبرداری

بر اساس مفهوم حسن نیت، طرفین معامله منصفانه عمل خواهند کرد و منافع غیراخلاقی از یک قرارداد دریافت نمی‌کنند. بااین‌ وجود، استفاده از قراردادهای هوشمند، اطمینان از رعایت شرایط، طبق آنچه توافق شده است را دشوار می‌کند.

3. شخص ثالث

اگرچه قرارداد هوشمند به دنبال حذف دخالت شخص ثالث هست، اما حذف آن‌ها به صورت کامل ممکن نیست. اشخاص ثالث نقش‌های متفاوتی دارند. قابل ذکر است که ممکن است نقش شخص ثالث در قراردادهای ستنی بسیار متفاوت با قراردادهای هوشمند، داشته باشد. به‌عنوان‌مثال، برای تنظیم قراردادهای فردی نیازی به وکلا نخواهد بود. بااین‌حال، توسعه‌دهندگان برای درک شرایط ایجاد کد و برای قراردادهای هوشمند به آن‌ها نیاز خواهند داشت.

4. اصطلاحات مبهم

ازآنجایی‌که قراردادها شامل شرایطی هستند که همیشه قابل‌درک نیستند، قراردادهای هوشمند هم، همیشه قادر به رسیدگی به شرایط و ضوابط مبهم نیستند.

سخن آخر

حال که به طور کامل با قرارداد بر بستر بلاکچین یا قرارداد هوشمند آشنا شدید، باید بدانید استفاده از آن‌ها در هر فعالیتی نیازمند بررسی‌های دقیق و همه جانبه می‌باشد. همچنین باید نیازهای کسب و کار به طور کامل بررسی شوند. استفاده از تکنولوژی بلاکچین در این حوزه باعث می‌شود امکان تقلب و کلاهبرداری به صفر برسد، اما نمی‌توان به راحتی آن را در تمامی حوزه‌ها به کار برد.

سوالات متداول

چرار قراردادهای هوشمند قابل اعتمادند؟

قراردادهای هوشمند به شکلی هستند که فقط در صورت اجرای پیش‌شرط‌های توافق شده اجرا می‌شوند و بعد از آن قابل دستکاری نیستند.

چه کسانی قرارداد هوشمند را می توانند بنویسند؟

هر شخصی قادر است یک قرارداد هوشمند بنویسد و آن را در شبکه مستقر نماید. افراد برای این کار نیاز به دانش برنامه‌نویسی سالیدیتی و مقدار کافی اتر برای اجرای قرارداد خود دارد.

هزینه استقرار قرارداد هوشند در اتریوم چقدر است؟

هم اکنون هزینه استقرار یک قرارداد هوشمند در بلاک‌چین اتریوم ۴۳۶ دلار است.